Nutriënten zijn essentieel voor het leven in het water en op het land. Maar een teveel aan nutriënten (Eutrofiëring) is juist schadelijk. Belangrijke nutriënten zijn o.a. de stikstofverbindingen nitraat (NO3-), nitriet (NO2-), ammoniak (NH3) en ammonium (NH4+). Soms is het van belang deze afzonderlijk te meten, maar soms is juist het totaal aan stikstof (Total-N) van belang. Een andere belangrijk nutriënt is fosfaat (kort voor orthofosfaat, PO43−). In plaats van specifiek fosfaat te meten, is soms juist het totaal aan fosfor (Total-P) van belang.

Sommige van de genoemde nutriënten kunnen gemeten worden met zogenaamde ISE (Ion Selective Electrode) sensoren, zie hiervoor de categorie multiparameter meetsondes. Het voordeel van deze sensoren is dat ze relatief goedkoop en snel inzetbaar zijn. Omdat de sensoren echter snel verlopen in de tijd, moeten ze veelvuldig gekalibreerd worden en zijn daardoor voornamelijk geschikt voor handmetingen en voor het detecteren van ‘incidenten’ (kortstondige verstoringen) en minder voor het continu meten en het bepalen van trends.

Het nauwkeurig meten van nutriënten is zeer belangrijk, maar vereist hoogwaardige meetapparatuur. Observator biedt hiervoor instrumenten van Xylem/YSI, Systea en TriOS:

• De Xylem/YSI ISE-sondes voor ammonium en nitraat, voor gebruik met EXO-sondes en de ProDSS-handheld.
• De Xylem/YSI NitraLED UV-nitraatsensor met ultramoderne LED-technologie, voor langdurige monitoring van nutriënten, voor gebruik met EXO-sondes.
• De Systea WIZ probe: De WIZ probe is een soort ‘mini-lab’ waarmee volautomatisch (in het veld) de concentratie van een groot aantal stoffen gemeten kan worden. Stoffen zoals: nitraat, nitriet, ammoniak, fosfaat. Ook stikstof (totaal) en fosfor (totaal) en diverse andere verbindingen kunnen gemeten worden. De WIZ is geschikt voor zowel zoet- als zoutwater.
• De TriOS OPUS sensor: De OPUS meet de absorptie van 256 spectraallijnen en berekent daaruit de concentratie van een aantal verbindingen, waaronder nitraat en nitriet. De OPUS is geschikt voor zowel zoet- als zoutwater.
• De TriOS NICO sensor: Dit NICO meet de absorptie van 4 spectraallijnen en berekent daaruit de concentratie van nitraat. De NICO is niet geschikt voor zoutwater.